魯蘇語支

求聞百科,共筆求聞
魯蘇語支
地理分佈喜馬拉雅山南麓藏南地區
譜系學分類漢藏語系
分支
ISO 639-5
Glottologhrus1242  (Hrusho)[1]
miji1239  (Miji)[2]

魯蘇語支藏緬語族的一個小分支,包括以下三種語言。說這些語言的人一共有一萬人。

系屬分類

Anderson (2014)[3]認為魯蘇語支屬於藏緬語族。然而,Blench and Post (2011)認為魯蘇語支似乎是個獨立的語族[4]

Bodt & Lieberherr (2015:69)[5]:66–123的魯蘇語支內部分類如下。

魯蘇語群
  • 魯蘇語hru):珞巴族魯蘇人的語言;
  • 達邁-崩如語群
    • 西達邁語
    • 達邁語
    • 崩如語珞巴族崩如人(自稱/ləʔ31wai55/,崩尼人稱其為崩如/pʏn31ru55/)的語言,部分蘇龍(主要是布瑞人)的第二語言,還沒有ISO 639-3編碼。

詞彙比較

下列詞表來自Anderson (2014),崩如語數據來自李大勤 (2003)。[6]:64-80Anderson (2014)的魯蘇語數據來自他自己的田野調查和Simon (1970)。[7]Anderson (2014)的達邁語數據來自他自己的田野調查和Simon (1979)[8]和Weedall (2014)。[9]崩如語數據來自Ramya (2011, 2012)。[10][11]

詞義 崩如語(Li 2003)[6] 崩如語(Anderson 2014)[3] 達邁語 (Anderson 2014)[3] 魯蘇語 (Anderson 2014)[3]
dʑu˥wai˥˧ dʒu dʒo ~ zuʔ; zo ~ ʒʲoʔ dʒu ~ dʑu; dʲu
də˧˩ɣai˥ tene dɨlen; təlɛn tʰiɲɲo
ashes laʔ˥bu˥˧ lag-bow maj-bu xukʰes-pu
- kiː-ni a-kʰiw; akju a-kʰi
mə˧˩dʑu˥ mu-dʒu-ɲiːib zu sou ~ sa ~ seu
ȵoŋ˥ ɲo(ʔ) ɲaŋ
我們 ga˧˩ni˥ k-aɲi aɲi ɲi
si˥tsuaŋ˥ sutʃow ʃutsaŋ sitso ~ sutso
昆蟲 bə˧˩loŋ˥ beloŋ-siɲi biluʔŋ; bəɫuʔŋ; biluŋʰ bəlu
mə˧˩ȵi˧guaŋ˥˧ mi-niː-ko ɲi un-su ~ nu-su
mə˧˩gai˥ me-gej (mə)gi əgzə
拇指 - me-gej-nea gi-nuiʔ; gi-batʃo əgzə-i-aɲ
唾液 - je ʒeʔ ze-mdʑiu; əʒʲəxu ~ əɣʲəxu
dʑe˥ zeu dʒi dʒum
dai˥mu˧˩mu˥ tjameiː tajme tʰimjeu
4 bu˧˩rai˥ poraji bli; b(ə)le pʰiri; pʰiji
5 buŋ˥ puŋ bungu, buŋu pʰum ~ pʰóm
6 rai˥˧ reh reʔ; reʔ ~ réʔ rijɛ; ʑje
7 muai˥˧ moji myaʔ, mjaʔ mrjo; mrɔ
8 sə˧˩cai˥˧ sagaik sɨgiʔ, sɨgeʔ; səguj səgzə ~ sɨgdʒɨ ~ sɨɣdʒɨ
9 sə˧˩təŋ˥ sataŋ sɨtʰɨn; stʰɨn; stən stʰə; stʰɨ ~ stʰə
10 rəŋ˥ raŋ lin; lən ʁə; ʁɨ ~ ʁə
- karaik gɨriʔ; gəri kʰiri
dry mə˧˩ci˥ miː-kji mɨ-kʰyang; məkjaŋ kʰrou
a˧˩nai˥˧ aːneja aɲʲi aɲi; aɲ
ja˧˩dʑu˥˧ ja-tʃuk mu-tsu tsu
- wu-dʒu vu-zuʔ 「港口」 xu-sa
肩膀 mə˧˩pu˥zi˥ m-podʒ pas-t(ʰ)uŋ; pastoŋ ə-pos-tu
手指 mə˧˩gai˥tsuo˥˧ me-gej-tʃowa gi-tsoʔ; məgitso əgzi-tsə
ʑəu˥˧ dʒu ʒo; ʒoʔ vo
鳥(「鳥」+「兒子」) pu˥dʑu˧˩ pu-dʒu buzu(ʔ); bɨ-zɨ ~ b-zɨ ~ bə-zu ~ bə-zə; bə-zuʔ mu-su
種子 - mete tʰei-zʰo; (me)tẽ isi; dʒʲe; ʃe-die

祖語

原始魯蘇語構擬方案有Bodt & Lieberherr (2015)。Bodt & Lieberherr (2015:101)注意到原始魯蘇語展示原始藏緬語*s->t-的音變,這也發生在博多-加羅、庫基-欽、當古勒語支、中部那伽語和卡比語支。原始藏緬語*-l和-r在原始魯蘇語中丟失。

  • *nə-paŋ 烏頭
  • *si-ni 蟻
  • *pri 醒
  • *bə-ru(d͡ziŋ)
  • *mə-niŋ 壞
  • *bra (大)竹子
  • *(g)o-prja 樹皮
  • *sə-t͡saŋ 熊
  • *majk 蜂
  • *mə-doʔ (厚度、寬度)大
  • *bə-dow 鳥
  • *taʔ 咬
  • *kam 苦
  • *jaC 血
  • *mə-muC 身體
  • *lu 沸騰
  • *mə-ri-jaŋ 骨
  • *gə-raj 弓
  • *mə-nuŋ 奶
  • *(nam)sjaj 掃帚
  • *su 杖、繩
  • *dowC
  • *mə-ga-daʔ 頰
  • *gi-le 衣服
  • *majməwŋ 雲
  • *ku 炒
  • *su 牛
  • *kraC 哭
  • *taj 切
  • *ga 一天
  • *mə-ruk 深
  • *θəj 死
  • *taC 挖
  • *ni-t͡ɕi 泥
  • *ru 做
  • *piŋ 門
  • *tai-mə 夢
  • *tuŋ 喝
  • *t͡ɕa 吃
  • *do-riŋ 卵
  • *sə-giC 8
  • *(a/mə)ko 兄
  • *mə-hi-laŋ 空
  • *t͡səj 糞
  • *mə-jaʔ 目
  • *mə-rəŋ 遠
  • *mə-baC 脂
  • *ri 怕
  • *mejʔ 少
  • *rəj 打
  • *mə-guC-t͡ɕoʔ 手指
  • *maj 火
  • *laC 篝火
  • *trV 魚
  • *bə-ŋu 5
  • *mə-boC 花
  • *mə-d͡ʑoC 朋友
  • *d͡ʑuC 蛙
  • *θai 水果
  • *bə-ləj 4
  • *liŋ 滿
  • *kikmuŋ 洋蔥
  • *bəj 給
  • *se-preN 山羊
  • *rajC 磨、壓碎
  • *mə-luŋ 內臟
  • *go-pu 頭髮
  • *mə-gaŋ-lo 硬
  • *mə-guC 手、臂
  • *du 有
  • *mə-go-kuŋ 頭
  • *mə-luŋ-wəwC 心
  • *mə-ləj 重
  • *mə-su 角
  • *nam 屋
  • *kə-na 多少
  • *niC 人
  • *bə-luŋ 百
  • *noC 病
  • *bəw-luŋ 蟲
  • *suN 鐵
  • *gə-d͡ʑuk 癢
  • *dəgraŋ 踢
  • *gajC 殺
  • *vaj-t͡suŋ 刀
  • *ni 知
  • *toC 笑
  • *mə-rajC 葉
  • *lə-wajC 水蛭
  • *laj 腿
  • *laŋ 舉
  • *mə-lə-taŋ 光
  • *t͡ɕi 酒
  • *rej 聽
  • *siŋ 生長
  • *mə-θin 肝
  • *mə-pjaŋ 長
  • *gaŋ 見
  • *saC 虱
  • *daj 做
  • *niC 男
  • *su 肉
  • *lu 月份
  • *lu 月
  • *mə-nuŋ 口;語言
  • *lu-lV 臼
  • *me-naj 母
  • *mə-mjiŋ 名
  • *mə-nej 近
  • *ta- 否定祈使
  • *mə-gə-nu 新
  • *nə-gaC 夜
  • *sə-tiŋ 9
  • *mə-ɕoʔ 老
  • *a-ken 1
  • *an 水稻
  • *bə-laC 杵
  • *jowʔ 豬
  • *go-kuN 枕頭
  • *nə-dəj;*pro 雨
  • *t͡ɕaʔ 紅
  • *gə-leC 環
  • *lam-baŋ 路
  • *mə-kriŋ 根
  • *mə-də-rəw 圓
  • *lu 鹽
  • *sə-gə-raj 沙
  • *mə-θai 種子
  • *laC 賣
  • *mə-ljak 7
  • *k(r)iC
  • *mə-nuŋ 短
  • *mə-ma 姐
  • *d͡ʑuC 坐、等
  • *reC 6
  • *mə-prja 皮膚
  • *nə-də-laŋ 天空
  • *d͡ʑV 睡
  • *maj-kən 煙
  • *bəw 蛇
  • *dəren 雪
  • *mə-lə-prjuC 軟
  • *naʔ 土
  • *təwC 說
  • *d͡ʑuŋ 矛
  • *məsu 辣
  • *jeʔ 唾液
  • *gu 站
  • *lə-t͡ɕuŋ 星
  • *kə 偷
  • *t͡ɕuŋ 倉
  • *mə-gə-raŋ 直
  • *bə-nuŋ 吸
  • *d͡ʑuʔ 日
  • *bə-ljaC 吞
  • *mə-jaŋ 甜
  • *liŋ 腫
  • *wa 田野
  • *d͡ʑaC 游泳
  • *mə-lə-mrjaj 尾
  • *ləw 帶
  • *t͡ɕaC 告訴
  • *rəŋ 10
  • *paj-t͡ɕi 那
  • *pu-t͡ɕi 那(低處)
  • *mə-lu 大腿
  • *huŋ 這
  • *gə-θəm 3
  • *gə-d͡ʑuC 刺
  • *bə-laj 舌
  • *mə-taC 齒
  • *(g)o-naj
  • *gə-niC 2
  • *an-lə-giN 生米
  • *pen 菜
  • *mu 吐
  • *daj 走
  • *t͡ɕaC 熱
  • *wi 水
  • *kua-suʔ 瀑布
  • *traj 織
  • *tiŋ 什麼
  • *kəʔ 哪裏
  • *mə-gə-raN 白
  • *θu 誰
  • *low 風
  • *gə/mə-t͡ɕəwC 翼
  • *d͡ʑVru 與
  • *(g)o
  • *nəməraj 女
  • *də-niŋ 年
  • *də-gaC 昨天
  • *mə-nuŋ 晚輩
  • *na(-jaŋ) 我
  • *ni 你
  • *ʔi 他
  • *ka-ni 我們
  • *d͡ʑV 你們
  • *na 他們

另見

參考

  1. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin; Bank, Sebastian (編). Hrusho. Glottolog 2.7. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History. 2016. 
  2. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin; Bank, Sebastian (編). Miji. Glottolog 2.7. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History. 2016. 
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 引用錯誤:無效的 <ref> 標籤,未定義名稱為 Anderson2014 的參考文獻內容文字。
  4. Blench, Roger; Post, Mark, (De)classifying Arunachal languages: Reconstructing the evidence (PDF), 2011 
  5. Bodt, Timotheus Adrianus; Lieberherr, Ismael. First notes on the phonology and classification of the Bangru language of India. Linguistics of the Tibeto-Burman Area. 2015, 38 (1). doi:10.1075/ltba.38.1.03bod可免費查閱. 
  6. 6.0 6.1 李大勤. 2003. 《崩如語概況》. 《民族語文》 2003(5).
  7. Simon, I. M. 1970. Aka language guide. Shillong: NEFA. 1993 Reprint Itanagar.
  8. Simon, I. M. 1979/1974. Miji Language Guide. Shillong. (Govt. Arunachal).
  9. Weedall, Christopher. 2014. Sajolang-English lexicon. m.s.
  10. Ramya, Tame. 2011. An Ethnographic Study Bangrus of in Kurung Kumey District, Arunachal Pradesh. M Phil. Thesis. Rajiv Gandhi University, Itanagar.
  11. Ramya, Tame. 2012. Sociolinguistic profile of the Bangru languages of Arunachal Pradesh. Presented at ICOLSI, Shillong. m.s.
  • Anderson, Gregory D.S. 2014. On the classification of the Hruso (Aka) language. Paper presented at the 20th Himalayan Languages Symposium, Nanyang Technological University, Singapore.
  • Bodt, Timotheus Adrianus; Lieberherr, Ismael. First notes on the phonology and classification of the Bangru language of India. Linguistics of the Tibeto-Burman Area. 2015, 38 (1). doi:10.1075/ltba.38.1.03bod可免費查閱. :66–123

Template:Eurasian languages