添加的内容 删除的内容
小 (机器人:移除1个参考文献) |
小 (机器人:自动替换格式;整理源码) |
||
第56行: | 第56行: | ||
| place=東京 |
| place=東京 |
||
| year=1999 |
| year=1999 |
||
}}</ref>[[File:Stamp China 1931 $20.jpg| |
}}</ref>[[File:Stamp China 1931 $20.jpg|right|120px|thumb|一枚1942年[[中華民國郵政]]發行的「念圓」(廿元/20<span style="font-size: 80%; vertical-align: top; text-decoration: underline;">00</span>)郵票。]] |
||
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
||
第141行: | 第141行: | ||
== 大數系統 == |
== 大數系統 == |
||
=== 古代中文 === |
=== 古代中文 === |
||
[[File:五經算術 - 大數系統段.png| |
[[File:五經算術 - 大數系統段.png|thumb|五經算術 大數系統段]] |
||
[[File:數術記遺 - 大數系統段.png| |
[[File:數術記遺 - 大數系統段.png|thumb|數術記遺 大數系統段]] |
||
按《[[孫子算經]]》、《[[五經算術]]》、《[[數術記遺]]》,比萬大的數字,中國傳統上使用「億、兆、京、垓、秭、壤、溝、澗、正、載」十個字來分等。但此十個字只是表示數之間大略的比較關係,並未精確指出[[數量級]]。從古至今,這十等共有四個系統:上數、中數、下數、萬進。 |
按《[[孫子算經]]》、《[[五經算術]]》、《[[數術記遺]]》,比萬大的數字,中國傳統上使用「億、兆、京、垓、秭、壤、溝、澗、正、載」十個字來分等。但此十個字只是表示數之間大略的比較關係,並未精確指出[[數量級]]。從古至今,這十等共有四個系統:上數、中數、下數、萬進。 |
||
第164行: | 第164行: | ||
|- bgcolor="#eeeeee" |
|- bgcolor="#eeeeee" |
||
! 系統 |
! 系統 |
||
! |[[Wiktionary:zh:億|億]]<br |
! |[[Wiktionary:zh:億|億]]<br>yì<br>一ˋ |
||
! |[[Wiktionary:zh:兆|兆]]<br |
! |[[Wiktionary:zh:兆|兆]]<br>zhào<br>ㄓㄠˋ |
||
! |[[Wiktionary:zh:京|京]]<br |
! |[[Wiktionary:zh:京|京]]<br>jīng<br>ㄐㄧㄥ |
||
! |[[Wiktionary:zh:垓|垓]]<br |
! |[[Wiktionary:zh:垓|垓]]<br>gāi<br>ㄍㄞ |
||
! |[[Wiktionary:zh:秭|秭]]<br |
! |[[Wiktionary:zh:秭|秭]]<br>zǐ<br>ㄗˇ |
||
! |[[Wiktionary:zh:穰|穰]]<br |
! |[[Wiktionary:zh:穰|穰]]<br>ráng<br>ㄖㄤˇ |
||
! |[[Wiktionary:zh:溝|溝]]<br |
! |[[Wiktionary:zh:溝|溝]]<br>gōu<br>ㄍㄡ |
||
! |[[Wiktionary:zh:澗|澗]]<br |
! |[[Wiktionary:zh:澗|澗]]<br>jiàn<br>ㄐㄧㄢˋ |
||
! |[[Wiktionary:zh:正|正]]<br |
! |[[Wiktionary:zh:正|正]]<br>zhēng<br>ㄓㄥˋ |
||
! |[[Wiktionary:zh:載|載]]<br |
! |[[Wiktionary:zh:載|載]]<br>zài<br>ㄗㄞˇ |
||
! 說明 |
! 說明 |
||
|- |
|- |
||
第617行: | 第617行: | ||
! colspan="6" | [[汉語]] !! colspan="2"| [[朝鲜語]] !! colspan="2" | [[越南語]] !! colspan="3"| [[日語]] |
! colspan="6" | [[汉語]] !! colspan="2"| [[朝鲜語]] !! colspan="2" | [[越南語]] !! colspan="3"| [[日語]] |
||
|- |
|- |
||
! rowspan="2"|[[中古音]]{{efn|1={{zhu|採用白一平式標記,無声调符号的表示[[平声]]或[[入声]],「-X」为[[上声]]、「-H」为[[去声]]。}}}}<ref>{{citation |title=An Etymological Dictionary of Common Chinese Characters |first=William H. |last=Baxter |year=2000 |url=http://www-personal.umich.edu/~wbaxter/etymdict.html |accessdate=2008-05-01 |||}}</ref>!! rowspan="2"|[[官话]]!!rowspan="2"| [[上海话]] !! rowspan="2"|[[广东话]]!! colspan="2" | [[閩南語]]!! rowspan="2"|[[汉字词]]!!rowspan="2"|[[固有词]]!!rowspan="2"|[[汉字词]]<br |
! rowspan="2"|[[中古音]]{{efn|1={{zhu|採用白一平式標記,無声调符号的表示[[平声]]或[[入声]],「-X」为[[上声]]、「-H」为[[去声]]。}}}}<ref>{{citation |title=An Etymological Dictionary of Common Chinese Characters |first=William H. |last=Baxter |year=2000 |url=http://www-personal.umich.edu/~wbaxter/etymdict.html |accessdate=2008-05-01 |||}}</ref>!! rowspan="2"|[[官话]]!!rowspan="2"| [[上海话]] !! rowspan="2"|[[广东话]]!! colspan="2" | [[閩南語]]!! rowspan="2"|[[汉字词]]!!rowspan="2"|[[固有词]]!!rowspan="2"|[[汉字词]]<br><small>([[汉越词]])</small>!!rowspan="2"|[[固有词]]<br><small>(纯越词)</small> !! colspan="2"|[[汉字词]]([[音读]])!!rowspan="2"|[[固有词]]<br><small>([[训读]])</small> |
||
|- |
|- |
||
!|[[文讀音]]!![[白讀音]]!![[汉音]]!![[吴音]] |
!|[[文讀音]]!![[白讀音]]!![[汉音]]!![[吴音]] |
||
第623行: | 第623行: | ||
! rowspan="11" | 数字 |
! rowspan="11" | 数字 |
||
! rowspan="2" | 0 |
! rowspan="2" | 0 |
||
| 零 || rowspan="2" |〇 ||leng || líng/ㄌㄧㄥˊ || lin || ling<sup>4</sup> || {{lang|nan|lêng}}||{{zhu|无}}||{{lang|ko|영(yeong)、<br |
| 零 || rowspan="2" |〇 ||leng || líng/ㄌㄧㄥˊ || lin || ling<sup>4</sup> || {{lang|nan|lêng}}||{{zhu|无}}||{{lang|ko|영(yeong)、<br>령(ryeong)}}{{efn|1=「{{lang|ko|령(ryeong)}}」为[[北朝鲜]]读法。}}||{{zhu|无}}||linh || ||{{lang|ja|れい(rei)}}||{{lang|ja|りょう(ryō)}}||{{zhu|无}} |
||
|- |
|- |
||
|空||khuwngH|| || || || colspan="2" |{{Lang|nan|khòng}} ||{{lang|ko|공(gong)}} || ||{{lang|vi|không}} || || || || |
|空||khuwngH|| || || || colspan="2" |{{Lang|nan|khòng}} ||{{lang|ko|공(gong)}} || ||{{lang|vi|không}} || || || || |
||
第643行: | 第643行: | ||
|- |
|- |
||
! 6 |
! 6 |
||
| 陸||六 ||ljuwk || liù/ㄌㄧㄡˋ || loh || luk<sup>6</sup> ||{{lang|nan|lio̍k}} ||{{lang|nan|la̍k}} ||{{lang|ko|육(yuk)、<br |
| 陸||六 ||ljuwk || liù/ㄌㄧㄡˋ || loh || luk<sup>6</sup> ||{{lang|nan|lio̍k}} ||{{lang|nan|la̍k}} ||{{lang|ko|육(yuk)、<br>륙(ryuk)}}{{efn|「{{lang|ko|륙(ryuk)}}」为[[北朝鲜]]读法。}}||{{lang|ko|여섯(yeoseot)}}||{{lang|vi|lục}} ||{{lang|vi|sáu/{{僻字|𦒹|⿺老六}}}}||{{lang|ja|りく(riku)}} || {{lang|ja|ろく(roku)}} || {{lang|ja|む(mu)}} |
||
|- |
|- |
||
! 7 |
! 7 |
||
第649行: | 第649行: | ||
|- |
|- |
||
! 8 |
! 8 |
||
| 捌||八 || pɛt || bā/ㄅㄚ || pah || baat<sup>3</sup> ||{{lang|nan|pat}} ||{{lang|nan|peh}}、<br |
| 捌||八 || pɛt || bā/ㄅㄚ || pah || baat<sup>3</sup> ||{{lang|nan|pat}} ||{{lang|nan|peh}}、<br>{{lang|nan|poeh}} ||{{lang|ko|팔(pal)}}||{{lang|ko|여덟(yeodeol)}}||{{lang|vi|bát}} ||{{lang|vi|tám/{{僻字|𠔭|⿰八參}}}}|| {{lang|ja|はつ(hatsu)}} || {{lang|ja|はち(hachi)}} || {{lang|ja|や(ya)}} |
||
|- |
|- |
||
! 9 |
! 9 |
||
| 玖||九 || kjuwX || jiǔ/ㄐㄧㄡˇ || jieu || gau<sup>2</sup> ||{{lang|nan|kiú}} ||{{lang|nan|káu}} ||{{lang|ko|구(gu)}}||{{lang|ko|아홉(ahop)}}||{{lang|vi|cửu}} ||{{lang|vi|chín/{{僻字|𠃩|⿺九㐱}}}}|| {{lang|ja|きゅう(kyū)、<br |
| 玖||九 || kjuwX || jiǔ/ㄐㄧㄡˇ || jieu || gau<sup>2</sup> ||{{lang|nan|kiú}} ||{{lang|nan|káu}} ||{{lang|ko|구(gu)}}||{{lang|ko|아홉(ahop)}}||{{lang|vi|cửu}} ||{{lang|vi|chín/{{僻字|𠃩|⿺九㐱}}}}|| {{lang|ja|きゅう(kyū)、<br>きう(kiu)}} || {{lang|ja|く(ku)}} ||{{lang|ja|ここの(kokono)}} |
||
|- |
|- |
||
! rowspan="4" | 位 |
! rowspan="4" | 位 |
||
! 10 |
! 10 |
||
|拾|| 十 || dzyip || shí/ㄕˊ || zeh || sap<sup>6</sup> ||{{lang|nan|si̍p}} ||{{lang|nan|cha̍p}} ||{{lang|ko|십(sip)}}||{{lang|ko|열(yeol)}}||{{lang|vi|thập}} ||{{lang|vi|mười/{{僻字|𨒒|⿺辶⿰万十}}}}||{{lang|ja|しゅう(shyū)、<br |
|拾|| 十 || dzyip || shí/ㄕˊ || zeh || sap<sup>6</sup> ||{{lang|nan|si̍p}} ||{{lang|nan|cha̍p}} ||{{lang|ko|십(sip)}}||{{lang|ko|열(yeol)}}||{{lang|vi|thập}} ||{{lang|vi|mười/{{僻字|𨒒|⿺辶⿰万十}}}}||{{lang|ja|しゅう(shyū)、<br>しふ(shipu)}} || {{lang|ja|じゅう(jyū)、<br>じふ(jipu)}} || {{lang|ja|とお (too)、<br>とを(towo)、<br>そ(so)}} |
||
|- |
|- |
||
! 100 |
! 100 |
||
| 佰||百 || pæk || bǎi/ㄅㄞˇ || pah || baak<sup>3</sup> ||{{lang|nan|pek}} ||{{lang|nan|pah}} ||{{lang|ko|백(baek)}}||{{lang|ko|온(on)}}||{{lang|vi|bách}} ||{{lang|vi|trăm/{{僻字|𤾓|⿱百林}}}}|| {{lang|ja|はく(haku)}}|| {{lang|ja|ひゃく(hyaku)}} || {{lang|ja|もも(momo)、<br |
| 佰||百 || pæk || bǎi/ㄅㄞˇ || pah || baak<sup>3</sup> ||{{lang|nan|pek}} ||{{lang|nan|pah}} ||{{lang|ko|백(baek)}}||{{lang|ko|온(on)}}||{{lang|vi|bách}} ||{{lang|vi|trăm/{{僻字|𤾓|⿱百林}}}}|| {{lang|ja|はく(haku)}}|| {{lang|ja|ひゃく(hyaku)}} || {{lang|ja|もも(momo)、<br>お(o)、ほ(ho)}} |
||
|- |
|- |
||
! 1000 |
! 1000 |
||
第665行: | 第665行: | ||
|- |
|- |
||
! 10000 |
! 10000 |
||
| -{萬}-|| 万 || mjonH || wàn/ㄨㄢˋ || vae || maan<sup>6</sup> ||colspan=2|{{lang|nan|bān}}||{{lang|ko|만(man)}}||{{lang|ko|드먼(deumeon)}}||{{lang|vi|vạn}} ||{{lang|vi|mười nghìn(ngàn)/{{僻字|𨒒|⿺辶⿰万十}}{{僻字|𠦳|⿰彦千}}}}||{{lang|ja|ばん(ban)}} || {{lang|ja|まん(man)}} || {{lang|ja|よろず(yorozu)、<br |
| -{萬}-|| 万 || mjonH || wàn/ㄨㄢˋ || vae || maan<sup>6</sup> ||colspan=2|{{lang|nan|bān}}||{{lang|ko|만(man)}}||{{lang|ko|드먼(deumeon)}}||{{lang|vi|vạn}} ||{{lang|vi|mười nghìn(ngàn)/{{僻字|𨒒|⿺辶⿰万十}}{{僻字|𠦳|⿰彦千}}}}||{{lang|ja|ばん(ban)}} || {{lang|ja|まん(man)}} || {{lang|ja|よろず(yorozu)、<br>よろづ(yorodu)}} |
||
|- |
|- |
||
! rowspan="3" | 複合 |
! rowspan="3" | 複合 |
||
! 20 |
! 20 |
||
| 念||廿 ||nyip || niàn/ㄋㄧㄢˋ || nyie || ya<sup>6</sup>/ye<sup>6</sup> ||- ||{{lang|nan|jia̍p}}、<br |
| 念||廿 ||nyip || niàn/ㄋㄧㄢˋ || nyie || ya<sup>6</sup>/ye<sup>6</sup> ||- ||{{lang|nan|jia̍p}}、<br>{{lang|nan|lia̍p}} ||{{lang|ko|입(ip)}}||{{lang|ko|스물(seumul)}}||{{lang|vi|niệm}} ||{{lang|vi| - }}|| {{lang|ja|じゅう(jyū)、<br>じふ(jipu)}} || {{lang|ja|にゅう(nyū)、<br>にふ(nipu)}} ||{{lang|ja|はた(hata)}} |
||
|- |
|- |
||
! 30 |
! 30 |
||
| - ||卅 || sop || sà/ㄙㄚˋ || || sa<sup>1</sup> ||- ||{{lang|nan|sa̍p}} ||{{lang|ko|삽(sap)}}||{{lang|ko|서른(seoreun)}}||{{lang|vi|tạp}} ||{{lang|vi| - }}|| {{lang|ja|そう(sō)、<br |
| - ||卅 || sop || sà/ㄙㄚˋ || || sa<sup>1</sup> ||- ||{{lang|nan|sa̍p}} ||{{lang|ko|삽(sap)}}||{{lang|ko|서른(seoreun)}}||{{lang|vi|tạp}} ||{{lang|vi| - }}|| {{lang|ja|そう(sō)、<br>さふ(sapu)}} || {{lang|ja|そう(sō)、<br>そふ(sopu)}} ||{{lang|ja|みそ(miso)}} |
||
|- |
|- |
||
! 40 |
! 40 |
||
| - ||卌 || sip || xì/ㄒㄧˋ|| || se<sup>3</sup> ||- ||{{lang|nan|siap}} ||{{lang|ko|십(sip)}}||{{lang|ko|마흔(maheun)}}||{{lang|vi|tấp}} ||{{lang|vi|-}}||colspan=2| {{lang|ja|しゅう(shyū)、<br |
| - ||卌 || sip || xì/ㄒㄧˋ|| || se<sup>3</sup> ||- ||{{lang|nan|siap}} ||{{lang|ko|십(sip)}}||{{lang|ko|마흔(maheun)}}||{{lang|vi|tấp}} ||{{lang|vi|-}}||colspan=2| {{lang|ja|しゅう(shyū)、<br>しふ(shipu)}} || {{lang|ja|よそ(yoso)}} |
||
|} |
|} |
||