添加的内容 删除的内容
(修改自此处;原许可:CC BY-SA 3.0[网站升级迁移]) |
(我来啦, replaced: 東 → 东 (11), 員 → 员, 內 → 内 (3), 連結 → 链接, 國 → 国 (6), 開 → 开 (11), 學 → 学 (9), 參 → 参, 會 → 会 (4), 長 → 长 (3), 與 → 与 (9), 間 → 间 (6), 龍 → 龙 (4), 漢 → 汉 (7), 語 → 语 (63), 灣 → 湾 (23), 風 → 风, 豐 → 丰 (3), 麥 → 麦, 陸 → 陆 (4), 縣 → 县 (9), 鄭 → 郑 (3), 魚 → 鱼, 無 → 无 (2), 飛 → 飞, 關 → 关 (2), 將 → 将 (3), 舊 → 旧, 陽 → 阳 (4), 調 → 调 (7), 馬 → 马 (6), 雲 → 云 (2), 賓 → 宾 (5), 廣 → 广 (3), 見 → 见, 來 → 来 (11), 專 → 专, 義 → 义 (2), 對 → 对 (4), 動 → 动 (6), 發 → 发 (5), 門 → 门 (10), 親 → 亲, 極 → 极, 樣 → 样 (2), 傳 → 传, 詞 → 词 (19), 體 → 体 (2),…) |
||
第4行: | 第4行: | ||
|nativename= |
|nativename= |
||
|states= {{CHNML}}<br />{{HKG}}<br />{{MAC}}<br />{{Taiwan area}}<br />{{SGP}}<br />{{MYS}}<br />{{BRU}}<br />{{IDN}}<br />{{PHL}}<br />{{MMR}} |
|states= {{CHNML}}<br />{{HKG}}<br />{{MAC}}<br />{{Taiwan area}}<br />{{SGP}}<br />{{MYS}}<br />{{BRU}}<br />{{IDN}}<br />{{PHL}}<br />{{MMR}} |
||
|region= [[ |
|region= [[闽南]]、[[台湾]];少数地区使用,如[[上饒市|贛东北]]、[[粵东]]、[[浙南]] |
||
|speakers= |
|speakers= |
||
|rank= |
|rank= |
||
|speakers= [[中 |
|speakers= [[中国大陆地区]]和中国台湾约两千万,其他地区有三千万 <ref>{{cite news|title=〈闽南语牛!全球语种人口第21名|year=1950|url=http://www.qzwb.com/gb/content/2012-04/26/content_3965336.htm|access-date=2018-08-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20180826005010/http://www.qzwb.com/gb/content/2012-04/26/content_3965336.htm|archive-date=2018-08-26|dead-url=yes}}</ref> |
||
|date = 2012年 |
|date = 2012年 |
||
|familycolor= |
|familycolor= 汉藏语系 |
||
|fam1= [[ |
|fam1= [[汉藏语系]] |
||
|fam2= [[ |
|fam2= [[汉语族]] |
||
|fam3= [[ |
|fam3= [[闽语|闽语支]] |
||
|fam4= [[沿海 |
|fam4= [[沿海闽语]] |
||
|fam5= [[闽南语]] |
|fam5= [[闽南语]] |
||
|nation= |
|nation= |
||
|agency= |
|agency= |
||
|dia1= [[ |
|dia1= [[台湾话]] |
||
|dia2= [[廈 |
|dia2= [[廈门话]] |
||
|dia3= [[泉州话]] |
|dia3= [[泉州话]] |
||
|dia4= [[漳州话]] |
|dia4= [[漳州话]] |
||
|dia5= [[ |
|dia5= [[龙巖话]] |
||
|dia6= [[海 |
|dia6= [[海陆丰话]] |
||
|dia7= [[东南亚福建话]] |
|dia7= [[东南亚福建话]] |
||
|dia8= [[咱人话|菲律 |
|dia8= [[咱人话|菲律宾咱人话]] |
||
|map=Banlamgu.svg |
|map=Banlamgu.svg |
||
|mapcaption= |
|mapcaption=闽南语分布图,深绿色区域为泉漳片 |
||
|map2=Hokkien Map.svg |
|map2=Hokkien Map.svg |
||
|mapcaption2=泉漳片分布 |
|mapcaption2=泉漳片分布图<br />红色:北片(泉州话、台湾话泉腔)<br />蓝色:南片(漳州话、台湾话漳腔)<br />洋红色:东片(廈门话、台湾话混合腔)<br />黃色:西片(龙巖话) |
||
|isoexception=dialect|iso6=qzce}} |
|isoexception=dialect|iso6=qzce}} |
||
{{Infobox Hokkien name |
{{Infobox Hokkien name |
||
| title = 福佬 |
| title = 福佬话 |
||
| poj = Ho̍h-ló-ōe |
| poj = Ho̍h-ló-ōe |
||
}} |
}} |
||
'''泉漳片''',即狭义的'''福佬 |
'''泉漳片''',即狭义的'''福佬话''',是闽语支最大以及最强势的一支分片,在福建南部地区和台湾,以及以东南亚为主的海外福佬人社区都有很强的影响力。泉漳片是使用人数最多、适用范围最广泛及具有最大影响力的一支闽语,以台湾话通行腔作为代表。 |
||
泉漳片 |
泉漳片缘起于中国[[福建]]南部的泉州和漳州,除分布于[[闽南]]本土,也广泛流行于[[台湾]]、[[新加坡]]、[[马来西亚]]、[[菲律宾]]等许多[[福佬人]]与其后裔的居住地。 |
||
福佬 |
福佬话在中国称为'''下门话'''、'''泉州话'''、'''漳州话'''、'''潮州话''',在台湾称为所谓的“'''台湾话”''',在[[东南亚]]国家又被称为'''[[福建话]]''',在菲律宾称为'''咱人话'''。狹义的[[福佬话]]所指的即是泉漳片<ref name="Minnan">{{Cite web |title=Reclassifying ISO 639-3 [nan]: An Empirical Approach to Mutual Intelligibility and Ethnolinguistic Distinctions |url=https://raw.githubusercontent.com/KIRINPUTRA/reclassifying-ISO-639-3-nan/main/Reclassifying_ISO_639-3_%5Bnan%5D__An_Empirical_Approach_to_Mutual_Intelligibility_and_Ethnolinguistic_Distinctions.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20210919021444/https://raw.githubusercontent.com/KIRINPUTRA/reclassifying-ISO-639-3-nan/main/Reclassifying_ISO_639-3_%5Bnan%5D__An_Empirical_Approach_to_Mutual_Intelligibility_and_Ethnolinguistic_Distinctions.pdf |archive-date=2021-09-19}}</ref>,泉漳片与[[潮州话]]、[[汕头话]]等其他[[福佬话]]有十分亲近的关系,和[[闽语支]]内的[[海南话]]则有历史渊源。 |
||
== 名称 == |
== 名称 == |
||
民 |
民间理解的学老话通常特指泉漳片,语言学界按语言谱系分析,所定义的“学老话”统括了[[潮汕片]]、[[雷州片]]等。泉漳片的慣用英文称呼Hokkien是泉漳片对“福建”二字的发音,最先在1832年由传教士[[麦都思]]的字典记录(当时他记为Hok-këèn)。泉漳片的各种次方言在民间的自称繁多,一般仅指代该次方言点,不能越级指代整个学老话,这些自称包括[[福建话]]、[[咱人话]]、[[台湾话]]…等,不一而足。<ref name="Wu 2008">{{cite web|title=台湾闽南语之淵源与正名|author=[[吴坤明]]|work=台湾学研究第五期|pages=54-73|date=2008年6月|publisher=台湾学研究中心|url=http://www.ntl.edu.tw/public/Attachment/910289373634.pdf|access-date=2011-10-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20190606175055/https://www.ntl.edu.tw/public/Attachment/910289373634.pdf|archive-date=2019-06-06|dead-url=yes}}</ref> |
||
== 次方言 == |
== 次方言 == |
||
以音 |
以音韵而言,漳州市的郊县的音系(尤其[[漳浦县]]、[[云霄县]]、[[詔安县]]、漳平[[永福镇]],另还有[[龙岩市]])较为存古,例如/E/和/e/的开口度区别,其他泉漳片以至于其他闽南语大多合流为/e/。<ref name="郑晓峯2011">{{cite journal|title=福建漳州片西部方言调查研究研究成果报告|work=行政院国家科学委员会专题研究计划成果报告|date=2011-10-30|last=郑晓峯|last2=彭淑玲|page=2-7|url=http://hakka.ncu.edu.tw/hakka/modules/tinycontent/content/paper/paper200/9901.pdf}}</ref><ref>[[洪惟仁]]1993 〈漳州《十五音》的源流与音读〉,收入《闽南语经典辞书彙编》第二册,台北:武陵出版社,1-61。</ref> |
||
对泉漳片各个次方言的研究长期集中在地级市城区。以漳州而言,排除县志不算,[[漳州市|漳州地级市]]的单点方言材料除了漳州、[[长泰县]]、[[东山县]]、[[漳平县]][[永福镇]]之外极其罕见。<ref name="郑晓峯2011"/> |
|||
[[廈 |
[[廈门话]]和[[台湾闽南语]]是[[泉州话]]和[[漳州话]]的混合,即[[漳泉濫]]。其中,北台湾和南台湾的腔调分别是偏泉腔和偏漳腔。不过,虽然泉州话和漳州话在发音和词彙用法上有些许的不同,但在文法上普遍是一致的。此外,台湾闽南语在经过半世纪[[台湾日占时期|日本统治]]的影响下,有许多[[日语]]的[[外来词]]融入日常词彙中;在[[新加坡]]和[[马来西亚]]也存在来自[[马来语]]、[[英语]]、[[潮州语]]及[[粵语]]的外来影响。廈门话、泉州话、漳州话、龙巖话、台湾闽南语、[[棉兰福建话]]、[[檳城福建话]]和[[新加坡福建话]]事实上是能够[[相互理解性|互通]]的。 |
||
=== 中国大陆 === |
=== 中国大陆 === |
||
==== 福建地 |
==== 福建地区 ==== |
||
福建省的泉漳片闽南话,按《福建省志》的分类,可分为四个小片。<ref>[http://www.fjsq.gov.cn/ReadNews.asp?NewsID=4607&BigClassName=福建概览&SmallClassName=福建概览&SpecialID=0&Style=2 福建概览 方言]{{Dead link|date=2019年11月 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |
福建省的泉漳片闽南话,按《福建省志》的分类,可分为四个小片。<ref>[http://www.fjsq.gov.cn/ReadNews.asp?NewsID=4607&BigClassName=福建概览&SmallClassName=福建概览&SpecialID=0&Style=2 福建概览 方言]{{Dead link|date=2019年11月 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> |
||
* '''东片(厦门话区)''':通行于[[厦门市]][[厦门岛]]([[思明]]、[[湖里]]),以[[厦门话]]为代表。基于泉州话, |
* '''东片(厦门话区)''':通行于[[厦门市]][[厦门岛]]([[思明]]、[[湖里]]),以[[厦门话]]为代表。基于泉州话,为泉州话腔调与漳州话腔调的混合。 |
||
** [[岛内话]] |
** [[岛内话]] |
||
** [[岛外话]] |
** [[岛外话]] |
||
* '''北片(泉州话区)''':大致通行于[[泉州市]]境内,包括[[泉州市|泉州]]市区、[[石狮市|石狮]]、[[晋江市|晋江]]、[[惠安县|惠安]]、[[南安市|南安]]、[[永春县|永春]]、[[德化县|德化]]、[[安溪县|安溪]]和[[金门县|金 |
* '''北片(泉州话区)''':大致通行于[[泉州市]]境内,包括[[泉州市|泉州]]市区、[[石狮市|石狮]]、[[晋江市|晋江]]、[[惠安县|惠安]]、[[南安市|南安]]、[[永春县|永春]]、[[德化县|德化]]、[[安溪县|安溪]]和[[金门县|金门]];[[廈门市]][[同安]]、[[翔安]]、[[集美]]、[[海沧]]。以[[泉州话]]为代表。 |
||
** [[同安话]](包括[[金 |
** [[同安话]](包括[[金门话]]) |
||
** [[南安话]] |
** [[南安话]] |
||
** [[安溪话]] |
** [[安溪话]] |
||
第71行: | 第71行: | ||
** [[漳浦话]] |
** [[漳浦话]] |
||
** [[南靖话]] |
** [[南靖话]] |
||
** [[詔安 |
** [[詔安县#诏安闽南语|诏安话]] |
||
* '''西片(龙岩话区)''':通行于[[龙岩市]]的[[新罗区]]和[[漳平市|漳平]],以[[龙岩话]]为代表,此方言受[[客家语]]的一定影响。 |
* '''西片(龙岩话区)''':通行于[[龙岩市]]的[[新罗区]]和[[漳平市|漳平]],以[[龙岩话]]为代表,此方言受[[客家语]]的一定影响。 |
||
** [[新罗话]] |
** [[新罗话]] |
||
** [[漳平话]] |
** [[漳平话]] |
||
==== 其他地 |
==== 其他地区 ==== |
||
泉漳片 |
泉漳片闽南语在中国大陆,除主要分布于闽南本土,另在[[江西]]、[[广东]]、[[浙江]]、[[广西]]等地的部分地区亦有分布,以[[语言岛]]形式存在。 |
||
* [[贛 |
* [[贛东北闽南语]]:分布于[[江西省]][[上饶市]]的部分地区,散布着众多闽南语方言岛,接近[[泉州话]]。 |
||
* [[海陆丰话]]:分布于广东省[[汕尾市]]([[海陆丰]])及[[惠东县]]部分地区,接近[[漳州话]]。 |
* [[海陆丰话]]:分布于广东省[[汕尾市]]([[海陆丰]])及[[惠东县]]部分地区,接近[[漳州话]]。 |
||
** [[海 |
** [[海丰话]] |
||
** [[ |
** [[陆丰话]] |
||
* [[浙南 |
* [[浙南闽语]]:浙南部分地区的闽南人所使用的闽南语方言。《[[中国语言地图集]]》将[[浙南闽语]]归类在泉州话之下,亦有学者将其列为闽南语的一簇方言分片。 |
||
** [[苍南话]] |
** [[苍南话]] |
||
** [[平阳话]] |
** [[平阳话]] |
||
第87行: | 第87行: | ||
** [[玉环话]] |
** [[玉环话]] |
||
=== |
=== 台湾 === |
||
[[台湾闽南语]]:主要混合[[泉州 |
[[台湾闽南语]]:主要混合[[泉州话]]与[[漳州话]]的腔调,加上一些[[日语]](含[[外来语#日语|日式]][[外来语]])及其他[[外来语]]词彙。语言学家[[洪惟仁]]将台湾闽南语的腔调分为三大腔,并在其下細分。虽然大致可以分为以下三大腔,但台湾各地区之间的词彙使用及部分发音有些许的差异。且从大航海时代就受到外来语影响的关系,现在台语已有一部份的词彙和原本的漳州、泉州及廈门等地不通用,发音上也有些许的差异,比如台语的“五分钟”福建闽南语念作“一字久”,台语的“臭屁”福建闽南语念作“排只”,台语的“好参詳”福建闽南语念作“好拍舍”等等 |
||
<ref>{{cite journal |author=[[洪惟仁]] | title = 台 |
<ref>{{cite journal |author=[[洪惟仁]] | title = 台湾的语种分布与分区 | publisher = [[中央研究院]] |year=2013 |journal=Language and Linguistics |volume=14 |issue=2 |pages=315–369|language=zh-tw |url=http://www.ling.sinica.edu.tw/Files/LL/Docments/Journals/14.2/LL14.2-04-Ang%20121227.pdf}} Map 5, p. 355.</ref> |
||
* 混合腔(漳泉音混合, |
* 混合腔(漳泉音混合,声调偏漳音的[[漳泉濫]]) |
||
* 漳腔(除了宜 |
* 漳腔(除了宜兰腔跟桃园腔外,又被统称为“内埔腔”) |
||
* 泉腔(除了 |
* 泉腔(除了台北腔跟鹿港腔外,又被统称为“海口腔”) |
||
=== |
=== 东南亚国家 === |
||
* [[ |
* [[东南亚福建话]]:一种[[南洋]][[语言变体|变体]]的泉漳片[[闽南语]],部分发音及词彙可与闽南语及台湾语相通。 |
||
** [[新加坡福建 |
** [[新加坡福建话]](偏[[泉州话]]) |
||
** [[南 |
** [[南马福建话]](偏[[泉州话]]) |
||
** [[北 |
** [[北马福建话]](偏[[漳州话]]) |
||
*** [[檳城福建 |
*** [[檳城福建话]](偏[[漳州话]]和[[潮州话]]) |
||
** [[ |
** [[东马福建话]](偏[[漳州话]]) |
||
*** [[砂拉越福建 |
*** [[砂拉越福建话]](偏[[漳州话]]) |
||
== 音韵对比 == |
== 音韵对比 == |
||
{{seealso| |
{{seealso|闽南语音系}} |
||
{{col-begin}} |
{{col-begin}} |
||
第116行: | 第116行: | ||
| style="width:60px;" | '''[[次前元音|次前]]''' |
| style="width:60px;" | '''[[次前元音|次前]]''' |
||
| style="width:60px;" | '''[[央元音|央]]''' |
| style="width:60px;" | '''[[央元音|央]]''' |
||
| style="width:60px;" | '''[[次 |
| style="width:60px;" | '''[[次后元音|次后]]''' |
||
| style="width:60px;" | '''[[ |
| style="width:60px;" | '''[[后元音|后]]''' |
||
|- |
|- |
||
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''[[ |
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''[[闭元音|闭]]''' |
||
| style="height:210px;" colspan=5 rowspan=7 | <div style="position:relative;">[[File:Blank vowel trapezoid.svg|300px]]<div style="background:none; position:absolute; top:0; left:0;"> |
| style="height:210px;" colspan=5 rowspan=7 | <div style="position:relative;">[[File:Blank vowel trapezoid.svg|300px]]<div style="background:none; position:absolute; top:0; left:0;"> |
||
{| style="position:relative; width:300px; height:210px; text-align:center; background:none;" |
{| style="position:relative; width:300px; height:210px; text-align:center; background:none;" |
||
第127行: | 第127行: | ||
<!-- CLOSE VOWELS --> |
<!-- CLOSE VOWELS --> |
||
<div style="position:absolute; left:5%; width:2.33em; top:2%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
<div style="position:absolute; left:5%; width:2.33em; top:2%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
||
[[ |
[[闭前不圆唇元音|{{IPA|i}}]]([[闭前圆唇元音|{{IPA|y}}]])</div> |
||
<div style="position:absolute; left:45%; width:2.33em; top:2%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
<div style="position:absolute; left:45%; width:2.33em; top:2%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
||
[[ |
[[闭央不圆唇元音|{{IPA|ɨ}}]]</div> |
||
<div style="position:absolute; left:82%; width:3em; top:2%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
<div style="position:absolute; left:82%; width:3em; top:2%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
||
[[ |
[[闭后圆唇元音|{{IPA|u}}]]</div> |
||
<!-- CLOSE-MID VOWELS --> |
<!-- CLOSE-MID VOWELS --> |
||
<div style="position:absolute; left:16%; width:2.66em; top:30%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
<div style="position:absolute; left:16%; width:2.66em; top:30%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
||
[[半 |
[[半闭前不圆唇元音|{{IPA|e}}]]</div> |
||
<div style="position:absolute; left:50%; width:2.66em; top:30%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
<div style="position:absolute; left:50%; width:2.66em; top:30%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
||
</div> |
</div> |
||
<div style="position:absolute; left:83%; width:2.66em; top:30%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
<div style="position:absolute; left:83%; width:2.66em; top:30%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
||
[[半 |
[[半闭后圆唇元音|{{IPA|o}}]]([[半闭后不圆唇元音|{{IPA|ɤ}}]])</div> |
||
<!-- MID VOWELS --> |
<!-- MID VOWELS --> |
||
第151行: | 第151行: | ||
<!-- OPEN-MID VOWELS --> |
<!-- OPEN-MID VOWELS --> |
||
<div style="position:absolute; left:31%; width:2.66em; top:58%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
<div style="position:absolute; left:31%; width:2.66em; top:58%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
||
[[半 |
[[半开前不圆唇元音|{{IPA|ɛ}}]]</div> |
||
<div style="position:absolute; left:57%; width:2.33em; top:58%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
<div style="position:absolute; left:57%; width:2.33em; top:58%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
||
</div> |
</div> |
||
<div style="position:absolute; left:84%; width:2.33em; top:58%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
<div style="position:absolute; left:84%; width:2.33em; top:58%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
||
[[半 |
[[半开后圆唇元音|{{IPA|ɔ}}]]</div> |
||
<!-- NEAR-OPEN VOWELS --> |
<!-- NEAR-OPEN VOWELS --> |
||
第161行: | 第161行: | ||
</div> |
</div> |
||
<div style="position:absolute; left:64%; width:1em; top:73%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
<div style="position:absolute; left:64%; width:1em; top:73%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
||
[[次 |
[[次开央元音|{{IPA|ɐ}}]]</div> |
||
<!-- OPEN VOWELS --> |
<!-- OPEN VOWELS --> |
||
<div style="position:absolute; left:44%; width:2.66em; top:86%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
<div style="position:absolute; left:44%; width:2.66em; top:86%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
||
[[ |
[[开前不圆唇元音|{{IPA|a}}]]</div> |
||
<!-- <div style="position:absolute; left:67%; width:1.33em; top:86%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
<!-- <div style="position:absolute; left:67%; width:1.33em; top:86%; height:1.33em; font-size:120%; background:white;" class="nounderlines"> |
||
{{IPA|(a)}}</div> --> |
{{IPA|(a)}}</div> --> |
||
第173行: | 第173行: | ||
</div></div> |
</div></div> |
||
|- |
|- |
||
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''[[次 |
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''[[次闭元音|次闭]]''' |
||
|- |
|- |
||
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''[[半 |
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''[[半闭元音|半闭]]''' |
||
|- |
|- |
||
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''[[中元音|中]]''' |
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''[[中元音|中]]''' |
||
|- |
|- |
||
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''[[半 |
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''[[半开元音|半开]]''' |
||
|- |
|- |
||
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''[[次 |
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''[[次开元音|次开]]''' |
||
|- |
|- |
||
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''[[ |
| style="height:30px; font-size:smaller; text-align:right;" | '''[[开元音|开]]''' |
||
|}</div> |
|}</div> |
||
{{col-break}} |
{{col-break}} |
||
第195行: | 第195行: | ||
| coauthors = |
| coauthors = |
||
| year = |
| year = |
||
| title = |
| title = 闽南语辞典,第21页 |
||
| page = 21 |
| page = 21 |
||
| language = |
| language = |
||
第207行: | 第207行: | ||
! colspan=2|厦门话 |
! colspan=2|厦门话 |
||
|- |
|- |
||
| |
| 阴平 1 || {{IPA|˧}}||33|| {{IPA|˥}}||34|| {{IPA|˥}}||55 |
||
|- |
|- |
||
| |
| 阴上 2 || {{IPA|˥}}||55|| {{IPA|˥˧}}||53|| {{IPA|˥˧}}||53 |
||
|- |
|- |
||
| |
| 阴去 3 || {{IPA|˧˩}}||31|| {{IPA|˨˩}}||21|| {{IPA|˨˩}}||21 |
||
|- |
|- |
||
| |
| 阴入 4 || {{IPA|˥ʔ}}||5|| {{IPA|˩ʔ}}||1|| {{IPA|˩ʔ}}||1 |
||
|- |
|- |
||
| |
| 阳平 5 || {{IPA|˧˥}}||35|| {{IPA|˩˧}}||13|| {{IPA|˧˥}}||35 |
||
|- |
|- |
||
| |
| 阳上 6 || {{IPA|˨}}||22||colspan=2| ||colspan=2| |
||
|- |
|- |
||
| |
| 阳去 7 || {{IPA|˧˩}}||31|| {{IPA|˩}}||11|| {{IPA|˩}}||11 |
||
|- |
|- |
||
| |
| 阳入 8 || {{IPA|˨˧ʔ}}||23|| {{IPA|˩˨ʔ}}||12|| {{IPA|˥}}||5ʔ |
||
|} |
|} |
||
{{col-end}} |
{{col-end}} |
||
== 基 |
== 基础词彙 == |
||
以下詳列[[ |
以下詳列[[现代标準汉语]]与[[闽南语]]泉漳片斯瓦迪士所枚举的207个核心词: |
||
{{Swadesh list |
{{Swadesh list |
||
|langname=[[ |
|langname=[[闽南语]]泉漳片 |
||
|langnatname=([[台 |
|langnatname=([[台闽汉字|闽南汉字]]) |
||
|transcription=[[白 |
|transcription=[[白话字]] |
||
|word001=我 |
|word001=我 |
||
|tra001=góa |
|tra001=góa |
||
第243行: | 第243行: | ||
|word006={{僻字|𪜶|⿰亻因}} |
|word006={{僻字|𪜶|⿰亻因}} |
||
|tra006=in |
|tra006=in |
||
|word007= |
|word007=这 |
||
|tra007=che |
|tra007=che |
||
|word008=彼 |
|word008=彼 |
||
第257行: | 第257行: | ||
|word013=佗位 |
|word013=佗位 |
||
|tra013=tó-ūi |
|tra013=tó-ūi |
||
|word014= |
|word014=当时 |
||
|tra014=tang-sî |
|tra014=tang-sî |
||
|word015=按怎 |
|word015=按怎 |
||
|tra015=án-chóaⁿ |
|tra015=án-chóaⁿ |
||
|word016=𣍐<br />毋<br /> |
|word016=𣍐<br />毋<br />无 |
||
|tra016=bē, bōe<br />m̄<br />bô |
|tra016=bē, bōe<br />m̄<br />bô |
||
|word017= |
|word017=拢 |
||
|tra017=lóng |
|tra017=lóng |
||
|word018= |
|word018=济 |
||
|tra018=chē, chōe |
|tra018=chē, chōe |
||
|word019=蜀寡 |
|word019=蜀寡 |
||
第275行: | 第275行: | ||
|word022=蜀<br />一 |
|word022=蜀<br />一 |
||
|tra022=chi̍t<br />it |
|tra022=chi̍t<br />it |
||
|word023= |
|word023=两<br />二 |
||
|tra023=nn̄g<br />jī, lī |
|tra023=nn̄g<br />jī, lī |
||
|word024=三 |
|word024=三 |
||
第285行: | 第285行: | ||
|word027=大 |
|word027=大 |
||
|tra027=tōa |
|tra027=tōa |
||
|word028= |
|word028=长 |
||
|tra028=tn̂g |
|tra028=tn̂g |
||
|word029=闊 |
|word029=闊 |
||
第317行: | 第317行: | ||
|word043=阿爸 |
|word043=阿爸 |
||
|tra043=a-pa |
|tra043=a-pa |
||
|word044= |
|word044=动物 |
||
|tra044=tōng-bu̍t |
|tra044=tōng-bu̍t |
||
|word045= |
|word045=鱼 |
||
|tra045=hî, hû |
|tra045=hî, hû |
||
|word046= |
|word046=鸟 |
||
|tra046=chiáu |
|tra046=chiáu |
||
|word047=狗 |
|word047=狗 |
||
第329行: | 第329行: | ||
|word049=蛇 |
|word049=蛇 |
||
|tra049=chôa |
|tra049=chôa |
||
|word050= |
|word050=虫 |
||
|tra050=thâng |
|tra050=thâng |
||
|word051= |
|word051=树 |
||
|tra051=chhiū |
|tra051=chhiū |
||
|word052=林 |
|word052=林 |
||
|tra052=nâ |
|tra052=nâ |
||
|word053= |
|word053=树枝<br />树椏 |
||
|tra053=chhiū-ki<br />chhiū-oe |
|tra053=chhiū-ki<br />chhiū-oe |
||
|word054=果子 |
|word054=果子 |
||
|tra054=kóe-chí, ké-chí |
|tra054=kóe-chí, ké-chí |
||
|word055= |
|word055=种子 |
||
|tra055=chéng-chí |
|tra055=chéng-chí |
||
|word056= |
|word056=叶 |
||
|tra056=hio̍h |
|tra056=hio̍h |
||
|word057=根 |
|word057=根 |
||
|tra057=kin, kun |
|tra057=kin, kun |
||
|word058= |
|word058=树皮 |
||
|tra058=chhiū-phôe, chhiū-phê, chhiū-phêr |
|tra058=chhiū-phôe, chhiū-phê, chhiū-phêr |
||
|word059=花 |
|word059=花 |
||
第371行: | 第371行: | ||
|word070=羽毛 |
|word070=羽毛 |
||
|tra070=ú-mô͘ |
|tra070=ú-mô͘ |
||
|word071= |
|word071=头毛 |
||
|tra071=thâu-mn̂g, thâu-mo͘ |
|tra071=thâu-mn̂g, thâu-mo͘ |
||
|word072= |
|word072=头 |
||
|tra072=thâu |
|tra072=thâu |
||
|word073=耳 |
|word073=耳 |
||
第383行: | 第383行: | ||
|word076=口<br />喙 |
|word076=口<br />喙 |
||
|tra076=kháu<br />chhuì |
|tra076=kháu<br />chhuì |
||
|word077= |
|word077=齿<br />牙 |
||
|tra077=khí<br />gê |
|tra077=khí<br />gê |
||
|word078=舌 |
|word078=舌 |
||
第393行: | 第393行: | ||
|word081=腿 |
|word081=腿 |
||
|tra081=thuí |
|tra081=thuí |
||
|word082=跤 |
|word082=跤头趺 |
||
|tra082=kha-thâu-u,kha-thâu-hu |
|tra082=kha-thâu-u,kha-thâu-hu |
||
|word083=手 |
|word083=手 |
||
第401行: | 第401行: | ||
|word085=腹 |
|word085=腹 |
||
|tra085=pak |
|tra085=pak |
||
|word086= |
|word086=肠 |
||
|tra086=tn̂g,tshiân,tshiâng,tiông |
|tra086=tn̂g,tshiân,tshiâng,tiông |
||
|word087=頷 |
|word087=頷颈<br />頷胿<br />頷颈仔<br />頷仔颈 |
||
|tra087=ām-kún<br />ām-kui<br />ām-kún-á<br />ām-á-kún |
|tra087=ām-kún<br />ām-kui<br />ām-kún-á<br />ām-á-kún |
||
|word088=背<br />巴脊 |
|word088=背<br />巴脊 |
||
第427行: | 第427行: | ||
|word098=吹 |
|word098=吹 |
||
|tra098=tshue,tshe,tsher |
|tra098=tshue,tshe,tsher |
||
|word099=喘 |
|word099=喘气 |
||
|tra099=tshuán-khuì |
|tra099=tshuán-khuì |
||
|word100=笑 |
|word100=笑 |
||
第441行: | 第441行: | ||
|word105=鼻 |
|word105=鼻 |
||
|tra105=phīⁿ,phǐ,phī |
|tra105=phīⁿ,phǐ,phī |
||
|word106= |
|word106=惊 |
||
|tra106=kiaⁿ |
|tra106=kiaⁿ |
||
|word107=睏 |
|word107=睏 |
||
第449行: | 第449行: | ||
|word109=死 |
|word109=死 |
||
|tra109=sí |
|tra109=sí |
||
|word110= |
|word110=杀<br />刣 |
||
|tra110=sat<br /> thâi |
|tra110=sat<br /> thâi |
||
|word111= |
|word111=斗 |
||
|tra111= tàu |
|tra111= tàu |
||
|word112= |
|word112=猎 |
||
|tra112= la̍h |
|tra112= la̍h |
||
|word113= |
|word113=击 |
||
|tra113=kik |
|tra113=kik |
||
|word114=切<br />(密)切 |
|word114=切<br />(密)切 |
||
第469行: | 第469行: | ||
|word119=游 |
|word119=游 |
||
|tra119=iû |
|tra119=iû |
||
|word120= |
|word120=飞 |
||
|tra120=pue,pe,per,hui |
|tra120=pue,pe,per,hui |
||
|word121=行 |
|word121=行 |
||
|tra121= kiâⁿ |
|tra121= kiâⁿ |
||
|word122= |
|word122=来 |
||
|tra122=lâi |
|tra122=lâi |
||
|word123=倒 |
|word123=倒 |
||
第481行: | 第481行: | ||
|word125=徛 |
|word125=徛 |
||
|tra125=khiā |
|tra125=khiā |
||
|word126= |
|word126=转 |
||
|tra126= tńg, tuíⁿ |
|tra126= tńg, tuíⁿ |
||
|word127=落 |
|word127=落 |
||
第507行: | 第507行: | ||
|word138=縫 |
|word138=縫 |
||
|tra138=phāng |
|tra138=phāng |
||
|word139= |
|word139=计 |
||
|tra139=kè |
|tra139=kè |
||
|word140= |
|word140=说<br />讲 |
||
|tra140=sueh, suat<br />kóng |
|tra140=sueh, suat<br />kóng |
||
|word141=唱 |
|word141=唱 |
||
第545行: | 第545行: | ||
|word157=沙 |
|word157=沙 |
||
|tra157=sua, sa |
|tra157=sua, sa |
||
|word158= |
|word158=尘<br />涂粉 |
||
|tra158=tîn<br />thôo-hún |
|tra158=tîn<br />thôo-hún |
||
|word159=地 |
|word159=地 |
||
|tra159=tuē, tē |
|tra159=tuē, tē |
||
|word160= |
|word160=云 |
||
|tra160=hûn |
|tra160=hûn |
||
|word161=霧 |
|word161=霧 |
||
第555行: | 第555行: | ||
|word162=天 |
|word162=天 |
||
|tra162=thiⁿ, thian |
|tra162=thiⁿ, thian |
||
|word163= |
|word163=风 |
||
|tra163=hong, huang |
|tra163=hong, huang |
||
|word164=雪 |
|word164=雪 |
||
第573行: | 第573行: | ||
|word171=山 |
|word171=山 |
||
|tra171=suaⁿ, san |
|tra171=suaⁿ, san |
||
|word172= |
|word172=红 |
||
|tra172=âng, hông |
|tra172=âng, hông |
||
|word173= |
|word173=绿 |
||
|tra173=li̍k, lio̍k |
|tra173=li̍k, lio̍k |
||
|word174=黃 |
|word174=黃 |
||
第581行: | 第581行: | ||
|word175=白 |
|word175=白 |
||
|tra175=pe̍h, pi̍k |
|tra175=pe̍h, pi̍k |
||
|word176= |
|word176=乌<br />黑 |
||
|tra176=oo<br />hik |
|tra176=oo<br />hik |
||
|word177=暝<br />夜 |
|word177=暝<br />夜 |
||
|tra177=mî, mê<br />iā |
|tra177=mî, mê<br />iā |
||
|word178=晝<br />日 |
|word178=晝<br />日时仔 |
||
|tra178=tàu<br />ji̍t--sî-á |
|tra178=tàu<br />ji̍t--sî-á |
||
|word179=年 |
|word179=年 |
||
第593行: | 第593行: | ||
|word181=冷 |
|word181=冷 |
||
|tra181= líng |
|tra181= líng |
||
|word182= |
|word182=满 |
||
|tra182= muá,buán |
|tra182= muá,buán |
||
|word183=新 |
|word183=新 |
||
|tra183= sin |
|tra183= sin |
||
|word184= |
|word184=旧 |
||
|tra184=kū,kiū |
|tra184=kū,kiū |
||
|word185=好 |
|word185=好 |
||
第609行: | 第609行: | ||
|word189=直 |
|word189=直 |
||
|tra189=ti̍t |
|tra189=ti̍t |
||
|word190= |
|word190=圆 |
||
|tra190=înn,uân |
|tra190=înn,uân |
||
|word191=尖 |
|word191=尖 |
||
第621行: | 第621行: | ||
|word195=乾 |
|word195=乾 |
||
|tra195=kuann,kan |
|tra195=kuann,kan |
||
|word196= |
|word196=对 |
||
|tra196=tuì |
|tra196=tuì |
||
|word197=近 |
|word197=近 |
||
|tra197=kīn,kǔn,kūn,kīrn |
|tra197=kīn,kǔn,kūn,kīrn |
||
|word198= |
|word198=远 |
||
|tra198=hn̄g,uán |
|tra198=hn̄g,uán |
||
|word199=正 |
|word199=正 |
||
第633行: | 第633行: | ||
|word201=佇 |
|word201=佇 |
||
|tra201=tī |
|tra201=tī |
||
|word202= |
|word202=内 |
||
|tra202=lāi |
|tra202=lāi |
||
|word203=佮 |
|word203=佮 |
||
第641行: | 第641行: | ||
|word205=若是<br />若準<br />假使<br />如果 |
|word205=若是<br />若準<br />假使<br />如果 |
||
|tra205=nā-sī<br />nā-chún<br />ká-sú<br />jû-kó, lû-kó |
|tra205=nā-sī<br />nā-chún<br />ká-sú<br />jû-kó, lû-kó |
||
|word206=因 |
|word206=因为 |
||
|tra206=in-ūi |
|tra206=in-ūi |
||
|word207=名 |
|word207=名 |
||
第648行: | 第648行: | ||
== 文法 == |
== 文法 == |
||
{{seealso| |
{{seealso|闽南语文法}} |
||
福建泉漳 |
福建泉漳话是一种[[分析语]],因此在词语在语句中的前后排列对于意思的表达是十分重要的。<ref>{{cite journal|last=Ratte|first=Alexander T.|date=May 2009|title=A DIALECTAL AND PHONOLOGICAL ANALYSIS OF PENGHU TAIWANESE|publisher=Williams College|location=Williamstown, Massachusetts|page=4|url=http://sanders.phonologist.org/Papers/ratte-thesis.pdf}}</ref>福建泉漳话允许[[主动宾语序|主-动-宾]]([[主词]]接[[动词]],然后再接[[受词]])的造句模式;然而,由于福建泉漳话是一种[[话题优先语言]],所以这样的[[语序]]通常会被打破。和[[綜合语]]不一样的是,福建话沒有[[时间|时态]]、[[性别]]以及[[复数 (语法)|复数]]的型态变化(除了带名词);相反地,欲表达时态、性别和复数等概念时,会通过复词、标示、语法或者上下文来区别。福建泉漳话的动词并沒有[[时态]]变化,时态的表达会透过时间副词进行修饰。 |
||
=== 代名 |
=== 代名词 === |
||
泉漳 |
泉漳话内部的方言之间,在代名词的选用上有些许不同。以下说明使用汉字及[[白话字]]。 |
||
{| class="wikitable" style="text-align:center" |
{| class="wikitable" style="text-align:center" |
||
|- |
|- |
||
! style="width: 6em" | 人 |
! style="width: 6em" | 人称 |
||
! style="width: 8em" | |
! style="width: 8em" | 单数 |
||
! style="width: 8em" | |
! style="width: 8em" | 复数 |
||
|- |
|- |
||
! 第一人 |
! 第一人称 |
||
| {{ruby|我|góa|nan}} |
| {{ruby|我|góa|nan}} |
||
| {{ruby|阮|goán|nan}}<sup>1</sup>{{·}}{{ruby|阮儂|goán-lâng|nan}}<sup>3</sup><br/> |
| {{ruby|阮|goán|nan}}<sup>1</sup>{{·}}{{ruby|阮儂|goán-lâng|nan}}<sup>3</sup><br/> |
||
第667行: | 第667行: | ||
{{ruby|我儂|góa-lâng|nan}} |
{{ruby|我儂|góa-lâng|nan}} |
||
|- |
|- |
||
! 第二人 |
! 第二人称 |
||
| {{ruby|汝|lú/lí/lír|nan}} |
| {{ruby|汝|lú/lí/lír|nan}} |
||
| {{ruby|恁|lín|nan}}<br/>{{ruby|恁儂|lín-lâng|nan}} |
| {{ruby|恁|lín|nan}}<br/>{{ruby|恁儂|lín-lâng|nan}} |
||
|- |
|- |
||
! 第三人 |
! 第三人称 |
||
| {{ruby|伊|i|nan}} |
| {{ruby|伊|i|nan}} |
||
| {{ruby|{{僻字|𪜶|⿰亻因}}|in|nan}}<br/>{{ruby|伊儂|i-lâng|nan}} |
| {{ruby|{{僻字|𪜶|⿰亻因}}|in|nan}}<br/>{{ruby|伊儂|i-lâng|nan}} |
||
|} |
|} |
||
:<sup>1</sup> 具排他性的 |
:<sup>1</sup> 具排他性的“我们”,即不包含聽话者。 |
||
:<sup>2</sup> 具包容性的 |
:<sup>2</sup> 具包容性的“我们”,即包含聽话者。 |
||
:<sup>3</sup> [[ |
:<sup>3</sup> [[东南亚福建话]]用法。 |
||
所有格通常 |
所有格通常后缀“的”({{lang|nan|ê}}),文言上后缀“之”({{lang|nan|chi}})。而复数则一般无后缀表达所有格,如:{{ruby|阮|goán|nan}} {{ruby|翁|ang|nan}} {{ruby|姓|sèⁿ/sìⁿ|nan}} {{ruby|陈|Tân|nan}} |
||
== 注释 == |
== 注释 == |
||
第689行: | 第689行: | ||
* [[泉州话]] |
* [[泉州话]] |
||
* [[漳州话]] |
* [[漳州话]] |
||
* [[廈 |
* [[廈门话]] |
||
* [[ |
* [[台湾话]] |
||
* [[新加坡福建话]] |
* [[新加坡福建话]] |
||
* [[ |
* [[讲福建话运动]] |
||
* [[泉州 |
* [[泉州电视台闽南语频道]] |
||
{{div col end}} |
{{div col end}} |
||
== 外部 |
== 外部链接 == |
||
{{-}} |
{{-}} |
||
{{汉语|state=collapsed}} |
{{汉语|state=collapsed}} |
||
{{ |
{{闽南语|state=collapsed}} |
||
[[Category:泉漳片| ]] |
[[Category:泉漳片| ]] |
||
[[Category: |
[[Category:闽南语方言]] |
||
[[Category:台 |
[[Category:台湾闽南语]] |