旋轉不變性:修订间差异

求闻百科,共笔求闻
添加的内容 删除的内容
(修改自此处;原许可:CC BY-SA 3.0[网站升级迁移])
 
(机器人:清理不当的来源、移除无用的模板参数)
 

(未显示2个用户的3个中间版本)

第1行: 第1行:
{{NoteTA|G1=物理}}
{{NoteTA|G1=物理}}
在[[數學]]裏,給予一義於[[內積]]的[[函]],假若對於任意[[旋]],函參數值可能,但是函值仍保持不則稱此性質為'''旋性'''(rotational invariance),或'''旋轉對稱性'''(rotational symmetry),因數對於具有對稱性。例如,假以xyz-考系的原點為固定,任意旋xyz-考系,而函 <math>f(x,\,y,\,z)=x^2+y^2+z^2</math> 的值保持不,因此,函 <math>f(x,\,y,\,z)</math> 對於任意旋具有不性,或對於任意旋具有對稱性。
在[[数学]]裏,給予一义于[[内积]]的[[函]],假若对于任意[[旋]],函参数值可能,但是函值仍保持不则称此性质为'''旋性'''(rotational invariance),或'''旋转对称性'''(rotational symmetry),因数对于具有对称性。例如,假以xyz-考系的原点为固定,任意旋xyz-考系,而函 <math>f(x,\,y,\,z)=x^2+y^2+z^2</math> 的值保持不,因此,函 <math>f(x,\,y,\,z)</math> 对于任意旋具有不性,或对于任意旋具有对称性。


在物理裏,假若物理系的性跟它在空的[[取向]]無關則這具有旋性。根[[特定理]],假若物理系的[[作用量]]具有旋性,[[角量守]]。
在物理裏,假若物理系的性跟它在空的[[取向]]无关则这具有旋性。根[[特定理]],假若物理系的[[作用量]]具有旋性,[[角量守]]。


物理家多年仔細研究的果,到目前止,所有的物理基定律都具有旋性<ref>{{Citation|last =古斯|first=阿|author-link=阿兰·古斯|title=The Inflationary Universe| publisher=Basic Books|year=1998|pages=pp.340|isbn=978-0201328400}}</ref>。
物理家多年仔細研究的果,到目前止,所有的物理基定律都具有旋性<ref>{{Citation|last =古斯|first=阿||title=The Inflationary Universe| publisher=Basic Books|year=1998|pages=pp.340|isbn=978-0201328400}}</ref>。


== 球對稱勢範例 ==
== 球对称势范例 ==
=== 哈密算符的旋性 ===
=== 哈密算符的旋性 ===
量子系的位勢為[[球對稱]] <math>V(r)</math> ,其哈密算符 <math>H</math> 可以表示
量子系的位势为[[球对称]] <math>V(r)</math> ,其哈密算符 <math>H</math> 可以表示
:<math>H= - \frac{\hbar^2}{2m}\nabla^2+V(r)</math> ;
:<math>H= - \frac{\hbar^2}{2m}\nabla^2+V(r)</math> ;


其中,<math>\hbar</math> 是[[化普朗克常]],<math>m</math> 是量,<math>r</math> 是向距
其中,<math>\hbar</math> 是[[化普朗克常]],<math>m</math> 是量,<math>r</math> 是向距


在,以 z-軸為轉軸,旋此系的 x-軸與 y- <math>\theta</math> 角弧,新直角坐 <math>\mathbf{r}'=(x',\,y',\,z')</math> 與舊直角坐關係
在,以 z-轴为转轴,旋此系的 x-轴与 y- <math>\theta</math> 角弧,新直角坐 <math>\mathbf{r}'=(x',\,y',\,z')</math> 与旧直角坐关系
:<math>x'=x\cos\theta - y\sin\theta</math> 、
:<math>x'=x\cos\theta - y\sin\theta</math> 、
:<math>y'=x\sin\theta+y\cos\theta</math> 、
:<math>y'=x\sin\theta+y\cos\theta</math> 、
:<math>z'=z</math> 。
:<math>z'=z</math> 。


導數為
导数为
:<math>\frac{\partial}{\partial x'}=\cos\theta\frac{\partial}{\partial x} - \sin\theta\frac{\partial}{\partial y}</math> 、
:<math>\frac{\partial}{\partial x'}=\cos\theta\frac{\partial}{\partial x} - \sin\theta\frac{\partial}{\partial y}</math> 、
:<math>\frac{\partial}{\partial y'}=\sin\theta\frac{\partial}{\partial x} +\cos\theta\frac{\partial}{\partial y}</math> 、
:<math>\frac{\partial}{\partial y'}=\sin\theta\frac{\partial}{\partial x} +\cos\theta\frac{\partial}{\partial y}</math> 、
:<math>\frac{\partial}{\partial z'}=\frac{\partial}{\partial z}</math> 。
:<math>\frac{\partial}{\partial z'}=\frac{\partial}{\partial z}</math> 。


導數項目具有旋性:
导数项目具有旋性:
:<math>\nabla'^2=\left(\frac{\partial}{\partial x'}\right)^2+\left(\frac{\partial}{\partial y'}\right)^2+\left(\frac{\partial}{\partial z'}\right)^2=\left(\frac{\partial}{\partial x}\right)^2+\left(\frac{\partial}{\partial y}\right)^2+\left(\frac{\partial}{\partial z}\right)^2 =\nabla^2</math> 。
:<math>\nabla'^2=\left(\frac{\partial}{\partial x'}\right)^2+\left(\frac{\partial}{\partial y'}\right)^2+\left(\frac{\partial}{\partial z'}\right)^2=\left(\frac{\partial}{\partial x}\right)^2+\left(\frac{\partial}{\partial y}\right)^2+\left(\frac{\partial}{\partial z}\right)^2 =\nabla^2</math> 。


於徑向距具有旋性:
于径向距具有旋性:
:<math>r'=\sqrt{x'^2+y'^2+z'^2}=\sqrt{x^2+y^2+z^2}=r</math> ,
:<math>r'=\sqrt{x'^2+y'^2+z'^2}=\sqrt{x^2+y^2+z^2}=r</math> ,


,新的哈密算符 <math>H'</math> 是
,新的哈密算符 <math>H'</math> 是
:<math>H'= - \frac{\hbar^2}{2m}\nabla'^2+V(r')= - \frac{\hbar^2}{2m}\nabla^2+V(r)=H</math> 。
:<math>H'= - \frac{\hbar^2}{2m}\nabla'^2+V(r')= - \frac{\hbar^2}{2m}\nabla^2+V(r)=H</math> 。


所以,[[球對稱]]量子系的哈密算符具有旋性。
所以,[[球对称]]量子系的哈密算符具有旋性。


=== 角量守 ===
=== 角量守 ===
量子系的位勢為[[球對稱]] <math>V(r)</math> ,哈密算符具有旋性。定算符 <math>R</math> 個對於 z-的[[斜對稱#无穷小旋转|窮小旋]] <math>\delta\theta</math> 。[[正弦函]][[餘弦函]]可以分近似
量子系的位势为[[球对称]] <math>V(r)</math> ,哈密算符具有旋性。定算符 <math>R</math> 个对于 z-的[[斜对称#无穷小旋转|窮小旋]] <math>\delta\theta</math> 。[[正弦函]][[餘弦函]]可以分近似
:<math>\sin\delta\theta\approx\delta\theta</math> 、
:<math>\sin\delta\theta\approx\delta\theta</math> 、
:<math>\cos\delta\theta\approx 1</math> 。
:<math>\cos\delta\theta\approx 1</math> 。


新直角坐標與舊直角坐關係
新直角坐标与旧直角坐关系
:<math>x'\approx x - y\delta\theta</math> 、
:<math>x'\approx x - y\delta\theta</math> 、
:<math>y'\approx x\delta\theta+y</math> 、
:<math>y'\approx x\delta\theta+y</math> 、
:<math>z'=z</math> 。
:<math>z'=z</math> 。


<math>R</math> 作用波函 <math>\psi(x,\,y,\,z)</math> ,
<math>R</math> 作用波函 <math>\psi(x,\,y,\,z)</math> ,
:<math>R\psi(x,\,y,\,z)=\psi(x',\,y',\,z')\approx \psi(x,\,y,\,z)+\frac{i}{\hbar}\delta\theta L_z \psi(x,\,y,\,z) </math> ;
:<math>R\psi(x,\,y,\,z)=\psi(x',\,y',\,z')\approx \psi(x,\,y,\,z)+\frac{i}{\hbar}\delta\theta L_z \psi(x,\,y,\,z) </math> ;


其中,<math>L_z</math> 是角量的 z-分量,<math>L_z=xp_y - yp_x= - i\hbar \left(x\frac{\partial}{\partial y} - y\frac{\partial}{\partial x}\right)</math> 。
其中,<math>L_z</math> 是角量的 z-分量,<math>L_z=xp_y - yp_x= - i\hbar \left(x\frac{\partial}{\partial y} - y\frac{\partial}{\partial x}\right)</math> 。


所以,旋算符 <math>R</math> 可以表達為
所以,旋算符 <math>R</math> 可以表达为
:<math>R=1+\frac{i}{\hbar}\delta\theta L_z</math> 。
:<math>R=1+\frac{i}{\hbar}\delta\theta L_z</math> 。


<math>\psi_E(\mathbf{r})</math> 是哈密算符的能[[本徵態]],
<math>\psi_E(\mathbf{r})</math> 是哈密算符的能[[本征态]],
:<math>H\psi_E(\mathbf{r})=E\psi_E(\mathbf{r})</math> 。
:<math>H\psi_E(\mathbf{r})=E\psi_E(\mathbf{r})</math> 。


<math>\mathbf{r}</math> 只是一個虛設變數
<math>\mathbf{r}</math> 只是一个虚设变数
:<math>H'\psi_E(\mathbf{r}')=E\psi_E(\mathbf{r}')</math> 。
:<math>H'\psi_E(\mathbf{r}')=E\psi_E(\mathbf{r}')</math> 。


在做一微小旋
在做一微小旋
:<math>RH\psi_E(\mathbf{r})=RE\psi_E(\mathbf{r})=ER\psi_E(\mathbf{r})=E\psi_E(\mathbf{r}')</math> 、
:<math>RH\psi_E(\mathbf{r})=RE\psi_E(\mathbf{r})=ER\psi_E(\mathbf{r})=E\psi_E(\mathbf{r}')</math> 、
:<math>HR\psi_E(\mathbf{r})=H\psi_E(\mathbf{r}')=H'\psi_E(\mathbf{r}')=E\psi_E(\mathbf{r}')</math> 。
:<math>HR\psi_E(\mathbf{r})=H\psi_E(\mathbf{r}')=H'\psi_E(\mathbf{r}')=E\psi_E(\mathbf{r}')</math> 。


所以,<math>(RH-HR)\psi_E(\mathbf{r})=0</math> 。哈密算符的能徵態 <math>\psi_E(\mathbf{r})</math> 形成一[[完集]] ({{lang|en|complete set}}),旋算符和哈密算符的關係
所以,<math>(RH-HR)\psi_E(\mathbf{r})=0</math> 。哈密算符的能征态 <math>\psi_E(\mathbf{r})</math> 形成一[[完集]] ({{lang|en|complete set}}),旋算符和哈密算符的关系
:<math>[R,\,H]=0</math> 。
:<math>[R,\,H]=0</math> 。


第68行: 第68行:
:<math>[L_z,\,H]=0</math> 。
:<math>[L_z,\,H]=0</math> 。


[[埃倫費斯特定理]],<math>L_z</math> 的[[期望值]]對於時間導數
[[埃伦费斯特定理]],<math>L_z</math> 的[[期望值]]对于时间导数
:<math>\frac{d}{dt}\langle L_z \rangle= \frac{1}{i\hbar}\langle [L_z,\,H] \rangle + \left\langle \frac{\partial L_z}{\partial t}\right\rangle </math> 。
:<math>\frac{d}{dt}\langle L_z \rangle= \frac{1}{i\hbar}\langle [L_z,\,H] \rangle + \left\langle \frac{\partial L_z}{\partial t}\right\rangle </math> 。


第74行: 第74行:
:<math>\frac{d}{dt}\langle L_z \rangle=\left\langle \frac{\partial L_z}{\partial t}\right\rangle </math> 。
:<math>\frac{d}{dt}\langle L_z \rangle=\left\langle \frac{\partial L_z}{\partial t}\right\rangle </math> 。


<math>L_z</math> 性地不含時間
<math>L_z</math> 性地不含时间
:<math>\frac{d}{dt}\langle L_z \rangle=0</math> 。
:<math>\frac{d}{dt}\langle L_z \rangle=0</math> 。


總結,<math>\langle L_z \rangle</math> 不含時間,<math>L_z </math> 是[[運動]]。角量的 z-分量守似地,可以出其它分量也有同的性。所以,整量守
总结,<math>\langle L_z \rangle</math> 不含时间,<math>L_z </math> 是[[运动]]。角量的 z-分量守似地,可以出其它分量也有同的性。所以,整量守


== 閱 ==
== 閱 ==
* [[各向同性]]
* [[各向同性]]
* [[軸對稱]]
* [[轴对称]]
* [[明顯對稱性破缺]]
* [[明显对称性破缺]]
* [[克士威定理]] ({{lang|en|Maxwell's theorem}})
* [[克士威定理]] ({{lang|en|Maxwell's theorem}})


== 考文 ==
== 考文 ==
{{reflist}}
<references />
* {{cite book | author=Gasiorowics, Stephen|title=Quantum Physics (3rd ed.) | publisher=Wiley|year=2003 |isbn=978-0471057000}}
* {{cite book | author=Gasiorowics, Stephen|title=Quantum Physics (3rd ed.) | publisher=Wiley|year=2003 |isbn=978-0471057000}}
* Stenger, Victor J. (2000). ''Timeless Reality Symmetry, Simplicity, and Multiple Universes''. Prometheus Books. 特別參考第十二章。非科性籍。
* Stenger, Victor J. (2000). ''Timeless Reality Symmetry, Simplicity, and Multiple Universes''. Prometheus Books. 特别参考第十二章。非科性籍。


[[Category:守定律|X]]
[[Category:守定律|X]]